"အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္"

                                 











                                                  ••••••••••••••••••••••••••
အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္မွာ တပည့္သာ၀ကတို႔တြင္
"အျမတ္ဆံုး အဂၢသာ၀က မေထရ္ၾကီး" ႏွစ္ပါးအနက္
လက္ယာေတာ္ရံ အဂၢသာ၀က...ၾကီးျဖစ္သည္၊ ျမတ္စြာဘုရားမွတပါး ပညာအရာတြင္ ျပိဳင္ဘက္ကင္းေသာ မေထရ္ၾကီးျဖစ္သည္။

ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရားမင္း(ဓမၼရာဇ္) ျဖစ္ေတာ္မူ၍ အရွင္သာရိပုတၱရာကား တရားစစ္သူၾကီး(ဓမၼေသနာပတိ)
ျဖစ္ေတာ္မူသည္၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ အားအထားရဆံုးေသာ တပည့္ၾကီးျဖစ္သည္၊ လူ၀တ္ေၾကာင္ ဘ၀ကပင္
ေလာကီေ၀ဒက်မ္းမ်ားႏွင့္ ၀ါဒေရးရာက်မ္းမ်ား၌ ျပိဳင္ဘက္မရွိ ကြ်မ္းက်င္သူျဖစ္သည္၊ သာသနာေတာ္သို႔ ၀င္ေရာက္လာေသာအခါ လူမ်ိဳးစံုတုိ႔ကို အသိဉာဏ္ အလင္းေရာင္ ေပးေ၀ခဲ့သည့္ သာသနာ့အာဇာနည္ၾကီးတို႔ကို အသိဉာဏ္ အလင္းေရာင္ ေပးေ၀ခဲ့သည့္ သာသနာ့အာဇာနည္ၾကီး ျဖစ္ေပသည္။ ထုိအရွင္ျမတ္၏ ဘ၀ျဖစ္စဥ္မွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ တစ္အသေခၤ်ႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း ကာလက
"အရွင္သာရိပုတၱရာ" အေလာင္းလ်ာသည္ ပုဏၰားသူေဌးမ်ိဳး၌
"သရ "ဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊
"အရွင္မဟာေမာဂၢလႅာန္ အေလာင္းလ်ာ" သည္
ပုဏၰားသူေဌးမ်ိဳး၌ "သရဒ" ဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ "အရွင္မဟာေမာဂၢလႅာန္" အေလာင္းလ်ာသည္ သူၾကြယ္မ်ိဳး၌
"သီရိ၀ၯန" ဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း ထင္ရွားခဲ့ၾကသည္။

အတူတစ္ကြ ကစားေဖာ္ ကစားဖက္ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္၊ သီရိ၀ၯနမွာ လူ႔ေလာကတြင္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း သရဒလုလင္မွာမူ ေလာကကို ျငီးေငြ႕ျပီး ရေသ့၀တ္ခဲ့သည္။ ဟိမ၀ႏၱာေတာအရပ္၌ သမထကမၼ႒ာန္း တရားအားထုတ္၍ စ်ာန္အဘိညာဥ္ရေလသည္။ တပည့္ ပရိသတ္ရေသ့ေပါင္း
၇၄၀၀၀-ရွိေလသည္၊ ထုိရေသ့တုိ႔လည္း စ်ာန္အဘိညာဥ္ရရွိၾကျပီး စ်ာန္ခ်မ္းသာျဖင့္ ေပ်ာ္ေမြ႕ေနၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္ကား "အေနာမဒႆီ ျမတ္စြာဘုရား" ေလာက၌ ပြင့္ေတာ္မူေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ တစ္ေန႔သ၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မုိးေသာက္ယံအခါ သတၱေလာကကို ဉာဏ္ေတာ္ကြန္ယက္ျဖင့္
ျဖန္႔က်က္ ၾကည့္ရူရာတြင္ သရဒရေသ့ႏွင့္ တပည့္ရေသ့တုိ႔ကို
ျမင္ေတာ္မူ၍ တစ္ပါးတည္း ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ၾကြသြားေတာ္မူသည္။

သရဒရေသ့သည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ေလးစားစြာ
၀တ္ျပဳပူေဇာ္ေနခိုက္ တပည့္ရေသ့မ်ား သစ္သီးရွာရာမွ ျပန္ေရာက္လာၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွာပင္
အေနာမဒႆီျမတ္စြာဘုရား၏ အဂၢသာ၀ကျဖစ္ၾကေသာ
"နိသဘေထရ္ႏွင့္ အေနာမ မေထရ္" တုိ႔ ဦးေဆာင္ေသာ ရဟႏၱာတစ္သိန္းတုိ႔လည္း ၾကြေရာက္ေတာ္ မူလာၾကသည္။
သရဒရေသ့ ဦးေဆာင္ေသာ တပည့္ရေသ့တုိ႔သည္
ဘုရားအမွဴးရွိေသာ ရဟႏၱာတစ္သိန္းတုိ႔အား
ပန္းမ်ိဳးစံုေနရာေတာ္မ်ား ခင္းက်င္း၍ ပန္းထီးၾကီးမ်ား ေဆာင္းမုိးကာ သစ္သီးမ်ိဳးစံု ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းလ်က္ ခမ္းနားစြာ ပူေဇာ္ၾကသည္။

ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ရဟႏၱာတစ္သိန္းတုိ႔သည္ ခုႏွစ္ရက္တုိင္တုိင္
ထုိအရပ္၌ နိေရာဓသမာပတ္ ၀င္စားေတာ္မူၾကျပီး သမာပတ္မွ ထၾကေသာအခါ အဂၢသာ၀က နိသဘေထရ္က ဦးစြာ တရားေဟာေတာ္မူသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္တုိင္ တရားေဟာေတာ္မူရာ
"သရဒ" ရေသ့မွတပါး ရေသ့အားလံုးတုိ႔
ရဟႏၱာျဖစ္ေတာ္မူၾကေလသည္၊

♦ "သရဒ" ရေသ့မွာမူ တရားေဟာေသာ
"အဂၢသာ၀က လက္ယာေတာ္ရံ နိသဘေထရ္" ကို
အားက်ေနသျဖင့္ တရားထူးကို မရခဲ့ေပ။ သရဒရေသ့သည္ ေနာင္ပြင့္လတၱံ႕ေသာ ဘုရားတစ္ဆူ၏ထံ၌ နိသဘေထရ္ကဲ့သို႔ အဂၢသာ၀ကျဖစ္ရန္ ဆုပန္ခဲ့ေလသည္။
အေနာမဒႆီျမတ္စြာဘုရားကလည္း ေနာင္ပြင့္လတၱံ႕ေသာ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္တြင္ သာရိပုတၱရာအမည္ျဖင့္ အဂၢသာ၀ကျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူခဲ့သည္။
ဘ၀မ်ားစြာ ပါရမီမ်ားကိုျဖည့္က်င့္လ်က္ သံသရာ၀ယ္
က်င္လည္ခဲ့ရာ ေနာက္ဆံုးဘ၀သို႔ ေရာက္လာသည္။

အရွင္သာရိပုတၱရာ အေလာင္းလ်ာသည္ မဂဓတုိင္း
ရာဇျဂိဳလ္ျမိဳ႕ေတာ္အနီး ဥပတိႆမည္ေသာ ရြာ၌
၀ဂၤႏၱပုဏၰားၾကီး၏ဇနီး ရူပသာရီပုေဏၰးမၾကီး၏ ၀မ္း၀ယ္
ပဋိသေႏၶယူျပီး ေမြးဖြားေသာအခါ ဥပတိႆရြာ အၾကီးအကဲမ်ိဳး၏
သားျဖစ္၍ ဥပတိႆဟု အမည္မွည့္ေလသည္။
ဥပတိႆသည္ မိသားစု ခုႏွစ္ေယာက္တြင္ အၾကီးဆံုးသားျဖစ္သည္။
"အရွင္မဟာေမာဂၢလႅာန္အေလာင္းလ်ာ ေကာလိတ" ႏွင့္
အလြန္ခင္မင္ေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ငယ္စဥ္မွာပင္ ေ၀ဒသံုးပံု ပညာစံုတတ္ေျမာက္ၾကသည္။
ေရႊထမ္းစင္ ၅၀၀၊ လုလင္ေပါင္း ၅၀၀စီ အျခံအရံရွိသည္၊
ရာဇျဂိဳဟ္တြင္ ႏွစ္စဥ္က်င္းပျမဲျဖစ္ေသာ ေတာင္ထိပ္သဘင္ပြဲသို႔ အျခံအရံမ်ားႏွင့္အတူ အျမဲတမ္းသြားလာ ၾကည့္ရူေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ၾကသည္၊ တစ္ေန႕၌မူ အျခံအရံမ်ားႏွင့္အတူ အျမဲတမ္းသြားလာ ၾကည့္ရူေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ၾကသည္၊ တစ္ေန႔၌မူ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ဦးတု႔ိ ပြဲၾကည့္ရင္း ၾကည့္ရင္း သံေ၀ဂစိတ္မ်ား ၀င္လာၾကသည္။

♦ “ပြဲၾကည့္သူ ပြဲကသူမ်ား အားလံုးတုိ႔သည္ အႏွစ္တစ္ရာမေရာက္မီ ေသၾကရမည္၊ မေသမီကာလအတြင္း ရရွိေသာအခ်ိန္ကုိ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း၌ အသံုးမျပဳဘဲ ေသျခင္းကင္းရာ(အမတ)ကိုရွာေဖြျခင္း၌ အသံုးျပဳမွ သင့္ေတာ္ေပမည္”ဟု ၾကံစည္ၾကကာ သံသရာလြတ္ေျမာက္ေရး ရွာေဖြရန္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ တုိင္ပင္၍ ေတာထြက္ခဲ့ၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္က ရာဇျဂိဳဟ္ျမိဳ႕ေတာ္တခြင္၌ ထင္ရွားေသာ ဆရာၾကီးမွာ
သိဥၥည္း ပရိဗုိလ္ၾကီး ျဖစ္သည္။" ေကာလိတႏွင့္ ဥပတိႆ"
တုိ႔သည္ အျခံအရံတပည့္ ၅၀၀ စီႏွင့္အတူ သိဥၥည္းဆရာၾကီးထံ ပရိဗုိဇ္၀တ္ၾကေလသည္။ ႏွစ္ရက္ သံုးရင္ႏွင့္ပင္ သိဥၥည္းဆရာၾကီး၏ အယူ၀ါဒကို နားလည္သြားၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ သိဥၥည္းဆရာၾကီး၏ အယူ၀ါဒ၌ သူတို႔လုိခ်င္ေနေသာ ေသျခင္းကင္းရာတရားကို မေတြ႕ၾက။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သိဥၥည္းဆရာၾကီးက မိမိဂုိဏ္းၾကီးကို အတူတကြ လက္တြဲဦးေဆာင္ရန္ လႊဲအပ္ေသာ္လည္း လက္မခံဘဲ ဆရာရွာရန္
လမ္းခြဲ၍ ထြက္ခြာခဲ့ၾကသည္။ တရားထူးေတြ႕က တစ္ဦးကို တစ္ဦး အသိေပးၾကစတမ္းဟုလည္း ကတိက၀တ္ ထားၾကသည္။ ေတြ႕သမွ်ဆရာတုိ႔လည္း ေသျခင္းကင္းရာတရားကို ညႊန္ျပႏုိင္သူမ်ား မဟုတ္ၾက။

♦ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခုႏွစ္၊ တပို႔တြဲလဆန္း ၁-ရက္ေန႔ေလာက္တြင္ "ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦး" တြင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ အရွင္အႆဇိ မေထရ္သည္
ရာဇျဂိဳဟ္သုိ႔ ေရာက္လာသည္။ ဥပတိႆသည္ ဆြမ္းခံၾကြလာေသာ အရွင္အႆဇိ မေထရ္၏ တည္ျငိမ္ေသာ ဣေျႏၵ၊
အသားအေရၾကည္လင္မူကို ေတြ႕ျမင္ေသာအခါ တရားထူးရွိသူ ဧကန္ျဖစ္ရမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ျပီး မေထရ္ေနာက္ လုိက္ခဲ့သည္။ အရွင္အႆဇိႏွင့္ ေတြ႕၍ တရားေဟာရန္ ေတာင္းပန္ရာ
အရွင္အႆဇိ မေထရ္က ဥပတိႆပရိဗုိဇ္အား သစၥာေလးခ်က္ အနက္အဓိပၸာယ္ျပည့္၀ေသာ ေအာက္ပါဂါထာ ဓမၼေဒသနာကို ေဟာၾကားေတာ္မူသည္ -

"ေယ ဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ၊
ေတသံ ေဟတံု တထာဂေတာ အာဟ။
ေတသဥၥ ေယာ နိေရာေဓာ၊
ဧ၀ံ ၀ါဒီ မဟာသမေဏာ။"

“ျဖစ္ေပၚလာသမွ် သေဘာတရားတုိ႔သည္ အေၾကာင္းတရားလွ်င္
အမြန္အစ ရွိၾကကုန္၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ျဖစ္ေပၚလာသမွ်ေသာ သေဘာတရားတို႔၏ အေၾကာင္းကို ေဟာေတာ္မူ၏၊
ထုိျဖစ္ေပၚလာသမွ်ေသာ သေဘာတရားတို႔၏
ခ်ုဳပ္ျငိမ္းရာကိုလည္း ေဟာေတာ္မူ၏။
ၾကီးျမတ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤသို႔ ေဟာျပေလ့ရွိေတာ္မူ၏”။

♦ "ဥပတိႆ" သည္ ဂါထာထက္၀က္ကို ၾကားနာရုံမွ်ျဖင့္ပင္
" ေသာတာပတၱိဖုိလ္တည္၏။ အရွင္အႆဇိ မေထရ္လည္း
ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသံုးရာ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔
ၾကြေတာ္မူေလသည္။ ေကာလိတပရိဗုိဇ္သည္ တည္ျငိမ္ေသာ
ဣေျႏၵျဖင့္ ျပန္လာေသာ သူငယ္ခ်င္းဥပတိႆကို အေ၀းမွျမင္ရလွ်င္ပင္ တရားထူးေတြ႕ခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း မွန္းဆသိရွိသြားသည္။
ဥပတိႆသည္ သူငယ္ခ်င္း ေကာလိတအား မိမိ နားၾကားခဲ့ရေသာ သစၥာေလးပါးတရားဂါထာကို ျပန္လည္ေဟာေျပာရာ ေကာလိတလည္း ေသာတာပန္တည္ေလသည္။

သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ဦးတုိ႔သည္ သိဥၥည္းဆရာၾကီးထံသြား၍ ႏူတ္ဆက္ၾက၏။ မေသရာတရားကို ေဟာၾကားေတာ္မူႏုိင္ေသာ ဘုရားရွင္ထံ
လုိက္ခဲ့ရန္လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေဖ်ာင္းဖ်ေခၚေဆာင္ၾကသည္။
“ဆရာလုပ္ျပီးမွ တပည့္မခံလုိေတာ့”ဟု ေနာက္ဆံုးအေျဖေပးကာ
♦ “ေလာက၌ လူမုိက္ႏွင့္လူလိမၼာ ဘယ္သူကမ်ားသလဲ”ဟု ေမးရာ လူမုိက္ကမ်ားေၾကာင္း ေျဖၾကရသည္။
♦ “သင္တုိ႔ မစိုးရိမ္ၾကႏွင့္၊ လူလိမၼာေတြ ေဂါတမဆီသြား၊
လူမုိက္ေတြ ငါ့ဆီလာၾကလိမ့္မည္”ဟု စကားကုန္ေျပာလုိက္သည္။
ဥပတိႆ၊ ေကာလိတတုိ႔သည္ အျခံအရံ ငါးရာႏွင့္အတူ
ပရိဗုိဇ္အရံမွ ထြက္ခဲ့ၾကသည္။

သိဥၥည္းဆရာၾကီးသည္ ပရိဗုိလ္အရံၾကီးတခုလံုး ပရိသတ္အေျခြအရံ ကင္းဆိတ္သြားသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရသျဖင့္ ရုတ္တရက္ စိတ္ႏွလံုး
ပူပန္ကာ ေသြးအန္ျခင္းေ၀ဒနာ ခံစားရေလသည္။
ထုိအျဖစ္အပ်က္ကို မရူရက္ၾကသျဖင့္ တပည့္ ၂၅၀တုိ႔သည္
ျပန္လွည့္၍ ပရိဗုိဇ္ေက်ာင္း၌ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္၊
ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတတုိ႔သည္ တပည့္ ၂၅၀ တုိ႔ႏွင့္အတူ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိၾကျပီးလွ်င္
ျမတ္စြာဘုရားအထံေတာ္၌ ဧဟိဘိကၡဳရဟန္းအျဖစ္ ရရွိၾကသည္။ ျမတ္စြာဘုရားတရားေဟာေတာ္မူလွ်င္ တပည့္ ၂၅၀တုိ႔သာ
ဦးစြာ ရဟႏၱာျဖစ္ၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္
" ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတႏွစ္ဦး" မွာမူ တရားထူးမရၾကေသးေပ။

ျမတ္စြာဘုရားသည္ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခုႏွစ္၊
တပို႔တြဲလျပည့္ေန႔တြင္ ရာဇျဂိဳဟ္ျမိဳ႕၊
သူကရခတလုိဏ္၌ အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္၏တူ
"ဒီဃနခပရိဗုိဇ္" အား ဒီဃနခ(ေ၀ဒနာပရိဂၢဟ) သုတ္ေတာ္ကို
ေဟာရာ၌ ယပ္ေလးခတ္ေပးေနေသာ အရွင္သာရိပုတၱရာလည္း
နာၾကားရ၍ ရဟႏၱာျဖစ္သြားသည္။

ဒီဃနခပရိဗုိဇ္မွာမူ ေသာတာပန္မွ်သာျဖစ္ေလသည္။
ထုိေန႔မွာပင္ ရာဇျဂိဳဟ္ျမိဳ႕ ေ၀ဠဳ၀န္ ေက်ာင္းေတာ္၌ ပထမသာ၀ကသႏၷိပါတေခၚ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သာ၀က
ရဟန္းေတာ္ေပါင္း တစ္ေထာင့္ႏွစ္ရာငါးက်ိပ္တုိ႔
ဆံုစည္းစုေ၀း မိၾကသည္၊
ပထမသာ၀ကသႏၷိပါတ-ပထမဆံုးအၾကိမ္
သံဃာ့အစည္းအေ၀းပြဲၾကီးဟု ေခၚတြင္၏။

♦♦ ထုိသံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီးကား ဤဘုရား
သာသနာေတာ္၌ တစ္ၾကိမ္သာလွ်င္ ျဖစ္သည္၊
ထုိအစည္းအေ၀းၾကီး၏ ထူးျခားခ်က္ကား -

(၁) တပို႔တြဲလျပည့္ေန႔ျဖစ္ျခင္း၊

(၂) သံဃာေတာ္ ၁၂၅၀-တုိ႔သည္ မည္သူမွ် မပင့္ဖိတ္ရဘဲ
အလုိအေလ်ာက္ ၾကြေရာက္လာျခင္း၊

(၃) သံဃာေတာ္ ၁၂၅၀ လံုး ဆဠဘိည ရဟႏၱာခ်ည္း ျဖစ္ၾကျခင္း၊

(၄) အားလံုးေသာ သံဃာတုိ႔ ဧဟိဘိကၡဳခ်ည္း
ျဖစ္ေတာ္မူျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။

အဂၤါေလးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ သာ၀ကသႏၷိပါတ သံဃာ့အစည္းအေ၀းပြဲၾကီးတြင္ "အဂၢသာ၀ကရာထူး"
အပ္ႏွင္းေတာ္မူျပီး ရဟန္းတုိ႔အား ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္တုိင္ ေဟာၾကားဆံုးမ၍ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မူသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ထုိအစည္းအေ၀းၾကီးတြင္ ဥပတိႆအား အရွင္သာရိပုတၱရာဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊
ေကာလိတအား အရွင္မဟာေမာဂၢလႅာန္ဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အဂၢသာ၀ကအရာ အပ္ႏွင္းခ်ီးျမွင့္ေတာ္မူသည္။ ေနာင္အခါ သာ၀တၳိျမိဳ႕ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ “ဉာဏ္ပညာၾကီးမားၾကသည့္ ငါဘုရား၏ တပည့္သာ၀ကရဟန္းတုိ႔တြင္ သာရိပုတၱရာသည္ အေတာ္ဆံုး အသာလြန္ဆံုး အျမတ္ဆံုးျဖစ္ေပ၏”ဟု ပညာအရာ ဓတဒဂ္ဘြဲ႕ထူးျဖင့္ ခ်ီးျမွင့္ေတာ္မူသည္။

မေထရ္ျမတ္သည္ ၄၄-၀ါ ကာလပတ္လံုး သတၱ၀ါအက်ိဳးငွာ က်င့္ေတာ္မူခဲ့သည္။ မေထရ္ျမတ္၏ တရားေတာ္တုိ႔ကို
ပိဋကတ္စာေပတြင္ မ်ားျပားစြာ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။
ပဋိသမၻိဒါမဂ္၊ မဟာနိေဒၵသ၊ စူဠနိေဒၵသပါဠိေတာ္တုိ႔မွာ မေထရ္ျမတ္ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္မ်ားျဖစ္သည္၊

အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ လူ႔ေလာက၌ ထင္ရွားစြာ
တည္ရွိခဲ့သည္မွာလည္း မေထရ္ျမတ္၏ စြမ္းေဆာင္မူေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္၊ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကို ျမတ္စြာဘုရားသည္ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၌ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္၊ လူ႔ျပည္၌မူ "ရွင္သာရိပုတၱရာ"
တစ္ပါးတည္းကိုသာ နည္းရရုံ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ေဟာၾကားခဲ့သည္။

ယခုရွိေနေသာ အဘိဓမၼာတရားေတာ္မ်ားသည္
" ရွင္သာရိပုတၱရာ" က ၎၏တပည့္မ်ားအား သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့ေသာ အဘိဓမၼာတရားေတာ္မ်ားျဖစ္သည္၊ ဘုရားရွင္အား သာသနာအဓြန္႕ရွည္ေရးအတြက္ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္မ်ား ပညတ္ရန္ႏွင့္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္စဥ္ ေဟာၾကားေတာ္မူရန္လည္း မေထရ္ျမတ္ကပင္ ေတာင္းပန္ခဲ့သည္။

♦ "ဂါရ၀ နိ၀ါတ" အရာတြင္လည္း မေထရ္ျမတ္သည္
စံတင္အတုယူေလာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးျဖစ္သည္။ တခါေသာ္
အေရးတၾကီး ကိစၥရွိသျဖင့္ သကၤန္းကို မညီမညာ၀တ္ရုံမိေသာ အရွင္သာရိပုတၱရာအား သာမေဏတစ္ပါးက ညီညာစြာ၀တ္ရုံသင့္ေၾကာင္း ေျပာျပသျဖင့္ သကၤန္းကို ညီညာစြာ ျပန္လည္ ၀တ္ရုံျပီး ကိုရင္ေလးေရွ႕ရပ္ျပကာ သာမေဏငယ္၏ ဆံုးမမူကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္၍ ျပံဳးရႊင္ေက်နပ္စြာ လုိက္နာဖူးသည္။

♦ အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ တခ်ိန္က ဟိမ၀ႏၱာလုိဏ္ဂူတခု၌
တံျမက္မလွည္းဘဲ သမာပတ္၀င္စားေနမိသည့္အတြက္ ျမတ္စြာဘုရားဆံုးမဖူးသည္ကို တသက္လံုး စြဲျမဲစြာ နာယူခဲ့သည္။
ထုိအခါမွ စ၍ သံဃာေတာ္မ်ား ဆြမ္းခံၾကခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းတုိက္
တခုလံုးသို႔ လွည့္လည္၍ တံျမက္လွည္းျခင္း၊ ေရခပ္ျဖည့္ျခင္းစေသာ ေသနာသန၀တ္တုိ႔ကို ျပဳေတာ္မူေလ့ရွိသည္။ ထုိသို႔ ေသနာသန၀တ္ကို ျပဳျပီးမွ ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူျမဲျဖစ္သည္။ သာသနာ့၀န္ထမ္း
ရဟန္းသာမေဏတုိ႔ ၀တ္ၾကီး၀တ္ငယ္အသြယ္သြယ္ကို
မပ်င္းမရိ မခိုမကပ္ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္လည္း ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပခဲ့သည့္ ပုဂၢိဳလ္ၾကီး ျဖစ္ေပသည္။

♦ မေထရ္ျမတ္သည္ သာသနာ့ေဘာင္တြင္ အဂၢသာ၀ကၾကီးအျဖစ္ အထင္ရွားဆံုး အေရးအပါဆံုး ပုဂၢိဳလ္ၾကီးျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ သူတပါးေက်းဇူးကို သိသည့္အရာတြင္လည္း ျပိဳင္ဘက္ကင္းေတာ္မူ၏၊
မိမိကို ဆြမ္းတစ္ဇြန္းမွ် ေလာင္းလွဴဖူးေသာ ရာဓပုဏၰား၏ ေက်းဇူးကို အသိအမွတ္ျပဳ ေက်းဇူးတံု႔ဆပ္ေသာအေနျဖင့္ ရာဓကို
ရဟန္းျပဳေပးခဲ့သည္။ လြန္စြာဆင္းရဲႏြမ္းပါး၍ ခိုကုိးရာမဲ့ ပုဏၰားအုိၾကီး ရာဓသည္ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္သျဖင့္ ေက်ာင္းသို႔လာကာ ရဟန္းျပဳေပးပါမည့္အေၾကာင္း သံဃာေတာ္တုိ႔အား ေလွ်ာက္ထားရာ သံဃာေတာ္တုိ႔က ဥေပကၡာျပဳ လ်စ္လ်ဴရူေနၾကသည္။ ရွင္သာရိပုတၱရာေက်းဇူးသိမူေၾကာင့္ ပုဏၰားအုိၾကီးရာဓသည္
"ဆဠဘိည ပဋိသမၻိဒါပတၱ မဟာသာ၀ကၾကီး" တပါး ျဖစ္ခဲ့သည္။

♦ ထုိမွတပါး ဆရာ၏ေက်းဇူးကို သိရာ၌လည္း အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္ၾကီးသည္ စံတင္ေလာက္ပါေပသည္။
မိမိ မည္သည့္အရပ္ေဒသသို႔ ေရာက္ေနသည္ျဖစ္ေစ ေရာက္ရာအရပ္၌ မိမိအား သရဏဂံုတည္ေအာင္ အရိယာဘ၀သို႔ေရာက္ရွိေအာင္ ေဟာျပခဲ့သည့္ မိမိဆရာ "အရွင္အႆဇိမေထရ္" သီတင္းသံုးရာ အရပ္ေဒသဘက္သို႔ ေခါင္းရင္းျပဳ၍ အိပ္စက္ေလ့ရွိသည္။

အဂၢသာ၀ကဧတဒဂ္ရ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးျဖစ္ေနေသာ္လည္း ေက်းဇူးရွင္
ငယ္ဆရာကို ဘယ္ခါမွ် မေမ့ေပ။

ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ သက္ေတာ္ ၈၀၊ ၀ါေတာ္ ၄၅-၀ါတြင္
ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူရန္ မာရ္နတ္ကို ကတိေပးျပီးေနာက္
၀ါကြ်တ္၍ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ျပန္ၾကြေတာ္မူေသာအခါ အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ျမတ္စြာဘုရားထံ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳခြင့္ေပးပါရန္ ေလွ်ာက္ထားျပီး ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ေနာက္ဆံုး ေဟာၾကားျခင္းအျဖစ္ တန္ခိုးျပာဋိဟာျပ၍ တရားေဟာေတာ္မူသည္၊ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား တရားျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ပူေဇာ္ျခင္းျဖင့္ ရွိခိုးပူေဇာ္ျပီး ပရိသတ္ျခံရံကာ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မွ ထြက္ခြာေတာ္မူခဲ့သည္။

♦ မေထရ္ျမတ္သည္ မိမိအပါအ၀င္ ရဟႏၱာ ၇-ပါး၏ မိခင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုတုိင္ မိစၦာအယူရွိေနေသးသည့္ မိခင္ၾကီးကို ေခ်ခြ်တ္ဖုိ႔ရန္ မိမိဇာတိ ဥပတိႆရြာေခၚ နာလကရြာ ေမြးဖြားရာတုိက္ခန္းသို႔ ၾကြေတာ္မူသည္။ တုိက္ခန္းသို႔ေရာက္၍ မၾကာမီမွာပင္ ေသြးသြန္ေရာဂါ
ျပင္းစြာခံစားေတာ္မူ၏။ မယ္ေတာ္ ရူပသာရီပုေဏၰးမၾကီးသည္ တုိက္ခန္းတံခါး၀ကိုမွီ၍ ညိူးငယ္စြာ ရပ္တည္ေနခိုက္ စတုမဟာရာဇ္နတ္မင္းၾကီးေလးဦးတုိ႔သည္ ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါ ေတာက္ပစြာျဖင့္ မေထရ္ျမတ္အား ေနာက္ဆံုးဖူးေျမာ္ျပဳစုရန္ ေရာက္ရွိလာၾကကုန္၏။ သူနာျပဳရဟန္းတုိ႔ရွိေနသျဖင့္ မေထရ္က ျပန္လႊတ္ေတာ္မူသည္။ ထုိ႔ေနာက္ သိၾကားမင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ထို႔ေနာက္ ျဗဟၼာမင္းၾကီးတုိ႔သည္လည္းေကာင္း အသီးသီးျပဳစုရန္ လာေရာက္ၾကေလသည္။

♦ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔ လာၾက ျပန္ၾကသည္ကိုျမင္၍
မယ္ေတာ္ပုေဏၰးမၾကီးသည္ အံ့အားသင့္ကာ
“သားျဖစ္သူပင္ ဤမွ်တန္ခိုးၾကီးေသးလွ်င္ သား၏ဆရာ
ဘုရားရွင္မွာ မည္မွ်တန္ခိုးၾကီးေလမည္မသိ”ဟု လည္း
စဥ္းစားလ်က္ သားျဖစ္သူအား ေမးေလွ်ာက္ေလသည္။
မေထရ္ျမတ္က ဤနတ္သိၾကား ျဗဟၼာတုိ႔သည္
ငါတုိ႔ဆရာျမတ္စြာဘုရား၏ အရံေစာင့္ သပိတ္ထမ္း
ထီးေတာ္မုိးၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘုရားရွင္၏
ဂုဏ္ေတာ္ကုိ ထုတ္ေဖာ္ေဟာျပေလရာ မယ္ေတာ္ၾကီးမွာ လြန္စြာအံၾသၾကည္ႏူးသြားေလသည္၊ သားမေထရ္၏ တန္ခိုးၾကီးပံု၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေက်းဇူးဂုဏ္တုိ႔ကို အာရုံစိတ္မွန္းျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ညိုေနခ်ိန္တြင္ မေထရ္ျမတ္က ဗုဒၶဂုဏ္ရည္တုိ႔ကို ဆက္လက္ေဟာျပသျဖင့္ မယ္ေတာ္ၾကီး ေသာတာပန္ျဖစ္သြားသည္။

မယ္ေတာ္ၾကီးကို ေခ်ခြ်တ္ျပီးေနာက္ သံဃာေတာ္တုိ႔ကို စုေ၀းကာ ၾသ၀ါဒေပးေတာ္မူျပီးလွ်င္ လက္ယာနံေတာင္းျဖင့္ ေလ်ာင္းေတာ္မူလ်က္ သမာပတ္ကိုးပါးကို ရင္ဖ်ားတံု႔လွည့္ ၀င္စားေတာ္မူကာ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူေလသည္။ ညီေတာ္ "စုႏၵ" သည္ မေထရ္ျမတ္၏ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေရစစ္တြင္ထည့္ကာ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားျပီး ျမတ္စြာဘုရား
လက္ေတာ္သို႔ ဆက္ကပ္ေလသည္။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မေထရ္ျမတ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးတုိ႔ကို ဂါထာငါးရာျဖင့္ ခ်ီးက်ဴးေတာ္မူ၍ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ႒ာပနာကာ သာ၀တၳိျပည္တြင္ ေစတီေတာ္တည္ထားေစေတာ္မူေလသည္။

အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္ျမတ္ၾကီး ေဟာၾကားက်ဴးရင့္ေတာ္မူေလ့ရွိေသာ ၾသ၀ါဒတရားေတာ္ -

မာ ေမ ကဒါစိ ပါပိေစၦာ၊ ကုသီေတာ ဟီန၀ီရိေယာ။
အပၸႆုေတာ အနာဒေရာ၊ ေကန ေလာကသၼိ ကိ ံ သိယာ။

" ယုတ္မာေသာအလုိရွိေသာ ပ်င္းရိေသာ လံု႔လ၀ီရိယနည္းပါးေသာ အၾကားအျမင္နည္းေသာ အဆံုးအမ ၾသ၀ါဒ၌ ရုိေသျခင္းကင္းေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ ငါ၏အထံ၌ တရံတခါမွ် မရွိပါေစသတည္း၊ အေၾကာင္းကား ေလာက၌ ထုိသို႔သေဘာရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္အား ဆံုးမၾသ၀ါဒေပးျခင္းျဖင့္ အဘယ္သို႔မွ် အက်ိဳးထူးလာႏုိင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္တည္း။"

ဗဟုႆုေတာ စ ေမဓာ၀ီ၊ သီေလသု သုသမာဟိေတာ။
ေစေတာသမထမႏုယုေတၱာ၊ အပိ မုဒၶနိ တိ႒တု။

" အၾကင္ပုဂၢိဳလ္သည္ အၾကားအျမင္မ်ားစြာရွိ၏၊
ပညာလည္းရွိ၏၊ စတုပါရိသုဒၶိသီလတုိ႔၌ ေကာင္းစြာတည္၏၊ စိတ္ကိုေကာင္းစြာထားျခင္းႏွင့္ စပ္ယွဥ္၏၊ ထုိသို႔ေသာပုဂၢိဳလ္သည္ ငါ၏ဦးထိပ္၌ေသာလည္း တည္ပါေစသတည္း။ "

ဂါေမ ၀ါ ယဒိ ၀ါ ရေည၊ နိေႏၷ ၀ါ ယဒိ ၀ါ ထေလ။
ယတၳ အရဟေႏၱာ ၀ိဟရႏၱိ၊ တံ ဘူမိ ရာမေဏယ်ကံ။

" ရြာ၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေတာ၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းရာအရပ္၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျမင့္ေမာက္ရာအရပ္၌ေသာ္လည္းေကာင္း အၾကင္အရပ္၌ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တုိ႔သည္ သီတင္းသံုး ေနထုိင္ၾကကုန္၏၊ ထုိရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တုိ႔ေနေသာ အရပ္သည္ ႏွလံုးေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ ရွိသည္သာလွ်င္တည္း။ "

[ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ (အဆင့္ျမင့္) စာအုပ္မွ - ]